"Μικροί πολίτες, με δικαιώματα και υποχρεώσεις"
Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, υλοποιήσαμε ένα καινοτόμο πρόγραμμα, Αγωγής του Πολίτη, με θέμα : «Μικροί πολίτες, με δικαιώματα και υποχρεώσεις», συνολικής διάρκειας τριών μηνών.
Σκοπός του προγράμματος ήταν η ενημέρωση των παιδιών, σχετικά με τα δικαιώματά τους, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού, καθώς είναι, γενικά παραδεκτή η άποψη ότι, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών, από αυτή την ηλικία, εγγυάται τη διασφάλιση του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη μείωση των ποσοστών παραβίασής τους, σε μεγαλύτερες ηλικίες. Μέσω του προγράμματος, το οποίο σχεδιάστηκε, ειδικά για την ηλικία του νηπιαγωγείου, δόθηκε η ευκαιρία στα παιδιά, να εκφραστούν δημιουργικά και να αλληλεπιδράσουν. Εργαστήκαμε ομαδοσυνεργατικά, με στόχο να αναπτύξουμε δεξιότητες κριτικής θεώρησης των πληροφοριών, που ανταλλάξαμε και κάναμε συσχετισμό, με την καθημερινή ζωή, τόσο τη δική μας, όσο και παιδιών σε άλλα μέρη της γης, ώστε να ενθαρρυνθεί το αίσθημα ενσυναίσθησης, αλληλεγγύης, ισότητας, δικαιοσύνης και υπευθυνότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε, στο να μάθουμε να εκφράζουμε τις απόψεις μας, ελεύθερα και χωρίς να ντρεπόμαστε, στο να προσπαθήσουμε να ακούμε τον άλλο, με προσοχή και χωρίς να διακόπτουμε και στο να μάθουμε να υποστηρίζουμε τις θέσεις μας, με επιχειρήματα, για να είμαστε έτοιμοι, να ακούσουμε και τον αντίλογο.
Ξεκινήσαμε το ταξίδι μας στη γνώση, παίζοντας. Μάθαμε την έννοια του «ανήκειν» και κατανοήσαμε, μέσα από ποικιλία δραστηριοτήτων, πόσο σημαντικό είναι, να ανήκουμε σε ένα σύνολο. Παρατηρήσαμε εικόνες, με διαφορετικές ομάδες ανθρώπων και προσπαθήσαμε να μαντέψουμε, για ποιο λόγο, βρίσκονταν όλοι μαζί και ποια ήταν τα συναισθήματά τους. Μέσα σ” αυτή την πολυμορφία, αναζητήσαμε την ταυτότητά μας και μιλήσαμε για τον εαυτό μας. Παίζοντας παιχνίδια, εξασκηθήκαμε στο να παρουσιάζουμε τον εαυτό μας και τις εργασίες μας, με στόχο, να ενισχυθεί η αυτοεκτίμησή μας. Παρατηρήσαμε, όμως, πολύ καλά και τον «άλλο». Παραδεχτήκαμε ότι, μοιάζουμε μεταξύ μας, αλλά, είμαστε και διαφορετικοί, σε κάποια πράγματα. Και αποφασίσαμε ότι δεν θεωρούμε κανένα παιδάκι, στον κόσμο, κατώτερο και ότι θέλουμε να είμαστε, όλοι, ίσοι και να έχουμε τα ίδια δικαιώματα, «γιατί… αλλιώς, δεν είναι δίκαιο».
Κάναμε μια συνοπτική παρουσίαση της Σύμβασης από τον παραπάνω σύνδεσμο και μιλήσαμε για τα δικαιώματα, όπως εμείς τα αντιλαμβανόμαστε, μέσα από την καθημερινότητά μας. Συζητήσαμε για το πότε, αυτά εφαρμόζονται και σε ποιες περιπτώσεις παραβιάζονται και εξασκηθήκαμε βιωματικά, παίζοντας παιχνίδια ρόλων, αλλά και κατά τη διάρκεια του κρυφού προγράμματος, π.χ. στο διάλειμμα, σε τρόπους διεκδίκησης, του σεβασμού, αυτών των δικαιωμάτων.
Τέλος, ζωγραφίσαμε και φτιάξαμε ένα βιβλίο με τα δικαιώματά μας. Αυτά, που κάθε παιδί, θεώρησε ότι είναι απαραίτητα και τα πιο σημαντικά, για τη δική του ζωή, όπως φαίνεται στα παρακάτω φυλλάδια.
Σκοπός του προγράμματος ήταν η ενημέρωση των παιδιών, σχετικά με τα δικαιώματά τους, όπως αυτά περιγράφονται στη Σύμβαση Δικαιωμάτων του Παιδιού, καθώς είναι, γενικά παραδεκτή η άποψη ότι, η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των παιδιών, από αυτή την ηλικία, εγγυάται τη διασφάλιση του σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και τη μείωση των ποσοστών παραβίασής τους, σε μεγαλύτερες ηλικίες. Μέσω του προγράμματος, το οποίο σχεδιάστηκε, ειδικά για την ηλικία του νηπιαγωγείου, δόθηκε η ευκαιρία στα παιδιά, να εκφραστούν δημιουργικά και να αλληλεπιδράσουν. Εργαστήκαμε ομαδοσυνεργατικά, με στόχο να αναπτύξουμε δεξιότητες κριτικής θεώρησης των πληροφοριών, που ανταλλάξαμε και κάναμε συσχετισμό, με την καθημερινή ζωή, τόσο τη δική μας, όσο και παιδιών σε άλλα μέρη της γης, ώστε να ενθαρρυνθεί το αίσθημα ενσυναίσθησης, αλληλεγγύης, ισότητας, δικαιοσύνης και υπευθυνότητας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε, στο να μάθουμε να εκφράζουμε τις απόψεις μας, ελεύθερα και χωρίς να ντρεπόμαστε, στο να προσπαθήσουμε να ακούμε τον άλλο, με προσοχή και χωρίς να διακόπτουμε και στο να μάθουμε να υποστηρίζουμε τις θέσεις μας, με επιχειρήματα, για να είμαστε έτοιμοι, να ακούσουμε και τον αντίλογο.
Ξεκινήσαμε το ταξίδι μας στη γνώση, παίζοντας. Μάθαμε την έννοια του «ανήκειν» και κατανοήσαμε, μέσα από ποικιλία δραστηριοτήτων, πόσο σημαντικό είναι, να ανήκουμε σε ένα σύνολο. Παρατηρήσαμε εικόνες, με διαφορετικές ομάδες ανθρώπων και προσπαθήσαμε να μαντέψουμε, για ποιο λόγο, βρίσκονταν όλοι μαζί και ποια ήταν τα συναισθήματά τους. Μέσα σ” αυτή την πολυμορφία, αναζητήσαμε την ταυτότητά μας και μιλήσαμε για τον εαυτό μας. Παίζοντας παιχνίδια, εξασκηθήκαμε στο να παρουσιάζουμε τον εαυτό μας και τις εργασίες μας, με στόχο, να ενισχυθεί η αυτοεκτίμησή μας. Παρατηρήσαμε, όμως, πολύ καλά και τον «άλλο». Παραδεχτήκαμε ότι, μοιάζουμε μεταξύ μας, αλλά, είμαστε και διαφορετικοί, σε κάποια πράγματα. Και αποφασίσαμε ότι δεν θεωρούμε κανένα παιδάκι, στον κόσμο, κατώτερο και ότι θέλουμε να είμαστε, όλοι, ίσοι και να έχουμε τα ίδια δικαιώματα, «γιατί… αλλιώς, δεν είναι δίκαιο».
Κάναμε μια συνοπτική παρουσίαση της Σύμβασης από τον παραπάνω σύνδεσμο και μιλήσαμε για τα δικαιώματα, όπως εμείς τα αντιλαμβανόμαστε, μέσα από την καθημερινότητά μας. Συζητήσαμε για το πότε, αυτά εφαρμόζονται και σε ποιες περιπτώσεις παραβιάζονται και εξασκηθήκαμε βιωματικά, παίζοντας παιχνίδια ρόλων, αλλά και κατά τη διάρκεια του κρυφού προγράμματος, π.χ. στο διάλειμμα, σε τρόπους διεκδίκησης, του σεβασμού, αυτών των δικαιωμάτων.
Τέλος, ζωγραφίσαμε και φτιάξαμε ένα βιβλίο με τα δικαιώματά μας. Αυτά, που κάθε παιδί, θεώρησε ότι είναι απαραίτητα και τα πιο σημαντικά, για τη δική του ζωή, όπως φαίνεται στα παρακάτω φυλλάδια.
Στη ζωγραφιά, που φαίνεται αριστερά , το παιδί έχει καταγράψει το δικαίωμα της δημοκρατίας, με ερέθισμα που προέκυψε από την εκπαιδευτική μας επίσκεψη,στο Μουσείο της Ακρόπολης και τις σχετικές πληροφορίες, που βρήκαμε σε βιβλία.
Η εικόνα αποτυπώνει τον Περικλή, της αρχαίας Αθήνας, να αγορεύει στους αρχαίους Αθηναίους. Το παιδί κατέθεσε την άποψη ότι είναι σημαντικό να λέμε τις απόψεις μας, να τις ακούν οι φίλοι μας και να τις σέβονται. Τέθηκε ο προβληματισμός τι κάνουμε στην περίπτωση που οι άλλοι διαφωνούν μαζί μας. Στη συζήτηση που ακολούθησε, ακούστηκαν οι απόψεις όλων των παιδιών και καταλήξαμε ότι αυτό το δικαίωμα είναι το πιο σημαντικό, ακόμα κι αν υπάρχει διαφωνία, γιατί αλλιώς δεν θα υπάρχει φιλία και συνεργασία. Στις περιπτώσεις που υπάρχει διαφωνία, αποφάσισαν να ψηφίζουμε και να ακολουθείται η άποψη της πλειοψηφίας. |